25/08/2025
Trong kỷ nguyên số hiện nay, sự phát triển của công nghệ đang không ngừng thay đổi cách con người tương tác, làm việc và giải trí. Theo báo cáo từ Grand View Research, quy mô thị trường metaverse toàn cầu dự kiến sẽ tăng trưởng ở tốc độ CAGR là 46,4% từ năm 2025 đến năm 2030. Metaverse, với tiềm năng kết nối thế giới thực và ảo một cách liền mạch, đang mở ra cơ hội định hình lại nhiều lĩnh vực trong đời sống và kinh doanh tương lai. Vậy metaverse là gì và tại sao thị trường này lại tiềm năng đến vậy. Hãy cùng VNPT AI tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Metaverse là gì?
Metaverse, hay còn gọi là vũ trụ ảo, là một không gian kỹ thuật số được xây dựng bằng công nghệ hiện đại như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR). Trong không gian này, người dùng có thể tương tác và tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau giống như trong thế giới thực. Nhờ công nghệ, trải nghiệm trong Metaverse trở nên sống động và chân thực hơn, giúp người dùng cảm thấy như đang hiện diện trong một môi trường số nhưng mang đầy đủ các yếu tố của cuộc sống thực.
Đặc điểm nổi bật của Metaverse
Metaverse không chỉ là một xu hướng công nghệ mới, mà còn là một hệ sinh thái số với nhiều đặc điểm độc đáo, định hình cách con người tương tác, làm việc và giải trí trong kỷ nguyên số:
- Tính bền vững cao: Metaverse không chỉ là một nền tảng ảo đơn thuần mà còn được xây dựng dựa trên những công nghệ hiện đại và có tính ứng dụng cao như trí tuệ nhân tạo (AI) và chuỗi khối (Blockchain). Nhờ vậy, hệ sinh thái trong Metaverse luôn được cập nhật, vận hành ổn định và có khả năng phát triển lâu dài.
- Tính mở: Metaverse là một không gian linh hoạt, nơi người dùng có thể dễ dàng tham gia hoặc rời đi bất cứ lúc nào theo ý muốn. Đồng thời, đây cũng là một môi trường mở cho sự sáng tạo, tức là ai cũng có thể xây dựng nội dung, thiết kế thế giới riêng hay phát triển các ý tưởng độc đáo mà không bị giới hạn bởi khuôn khổ truyền thống.
- Độ chân thực cao: Từ hình ảnh, âm thanh đến cảm giác tương tác, tất cả đều được thiết kế để khiến người dùng cảm thấy như đang thật sự hiện diện trong không gian đó.
- Tăng cường bảo mật: Metaverse ứng dụng nhiều công nghệ tiên tiến như blockchain, xác thực số và mã hóa để bảo vệ thông tin cá nhân, tài sản ảo và các giao dịch của người dùng. Điều này giúp giảm rủi ro bị lừa đảo, xâm nhập hay mất quyền kiểm soát dữ liệu trong môi trường ảo.
Các công nghệ tạo nên Metaverse
Metaverse được hình thành và vận hành nhờ sự kết hợp của nhiều công nghệ tiên tiến như:
Internet of Things
IoT đóng vai trò kết nối các thiết bị vật lý trong thế giới thực với không gian số, cho phép thu thập và đồng bộ dữ liệu theo thời gian thực. Trong Metaverse, công nghệ IoT giúp phản ánh các thay đổi của thế giới thực vào môi trường ảo một cách chính xác các biến đổi vật lý như chuyển động, vị trí… vào môi trường ảo. Từ đó nâng cao độ chân thực và khả năng tương tác của người dùng.
Blockchain và Crypto
Blockchain cung cấp nền tảng lưu trữ dữ liệu phi tập trung, đảm bảo tính minh bạch và bảo mật cho các giao dịch trong Metaverse. Đồng thời, tiền mã hóa (cryptocurrency) đóng vai trò như phương tiện thanh toán, trao đổi tài sản số, giúp hình thành nền kinh tế số riêng biệt trong thế giới ảo, nơi người dùng có thể sở hữu, mua bán và chuyển nhượng tài sản kỹ thuật số như NFT, bất động sản ảo hay vật phẩm trong game.
Trí tuệ nhân tạo (AI)
AI được ứng dụng để cá nhân hóa trải nghiệm người dùng, phân tích hành vi và tối ưu hóa các tương tác trong Metaverse. Bên cạnh đó, AI còn hỗ trợ tạo ra các nhân vật ảo (avatar hoặc NPC) có khả năng tương tác tự nhiên, đồng thời góp phần xây dựng các môi trường ảo thông minh và linh hoạt, thích ứng theo nhu cầu của người dùng.
Metaverse hoạt động như thế nào?
Metaverse được xây dựng từ nhiều không gian ảo 3D kết nối với nhau, cho phép người dùng tương tác và trải nghiệm một cách sống động. Nhờ công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), mọi người có thể gặp gỡ, trò chuyện và cùng tham gia các hoạt động trong không gian ảo dù ở cách xa nhau về địa lý.
Bên cạnh đó, Metaverse sử dụng blockchain để tạo ra một nền kinh tế số riêng biệt với các loại tiền điện tử, tài chính phi tập trung (DeFi) và các NFT. Những công nghệ này giúp người dùng mua bán, trao đổi tài sản trong thế giới ảo một cách an toàn và minh bạch. Đồng thời, giúp trải nghiệm Metaverse vượt trội hơn so với các nền tảng kết nối trực tuyến truyền thống về tính cá nhân hóa và tương tác thực tế.
Ứng dụng của Metaverse trong cuộc sống
Metaverse đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực và được ứng dụng rộng rãi trong đời sống:
Trong marketing và quảng cáo:
Metaverse mở ra cơ hội mới cho marketing và quảng cáo bằng cách tạo ra các trải nghiệm tương tác sâu sắc và cá nhân hóa hơn, đặc biệt thu hút thế hệ trẻ. Nhờ không gian 3D giống trò chơi, thương hiệu có thể vượt qua giới hạn vật lý để kết nối gần hơn với khách hàng. Công nghệ AI trong Metaverse còn giúp điều chỉnh nội dung quảng cáo theo sở thích người dùng, tăng hiệu quả tiếp cận và trải nghiệm.
>>> Đọc thêm: Ứng dụng AI trong marketing
Trong ngành bán lẻ:
Metaverse đang tái định hình ngành bán lẻ bằng cách tạo ra các không gian ảo rộng lớn, nơi các thương hiệu có thể xây dựng những trải nghiệm độc đáo, tăng cường sự gắn kết và lòng trung thành của khách hàng. Trải nghiệm mua sắm sẽ trở nên dễ tiếp cận, thân thiện và hiệu quả hơn, đặt người tiêu dùng làm trung tâm.
Trong giáo dục
Metaverse sẽ tạo ra các môi trường học tập ảo sinh động và tương tác, cho phép xây dựng không gian học tập số hóa thu hút sự tò mò và hứng thú của học sinh. Nhờ công nghệ thực tế mở rộng, giáo viên có thể sử dụng mô hình 3D tương tác và hình ảnh để giảng dạy sâu sắc hơn, đồng thời hướng dẫn học sinh khám phá các thế giới 3D đa dạng về khoa học, lịch sử, thiên nhiên… mang đến trải nghiệm học tập mới lạ và thú vị hơn.
Dự báo xu hướng phát triển của Metaverse trong tương lai
Trong tương lai, Metaverse có tiềm năng sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống xã hội và kinh tế số. Cụ thể:
- Xây dựng không gian 3D dễ tiếp cận: Nhiều thương hiệu đang phát triển các không gian Metaverse sống động, có thể truy cập qua các thiết bị phổ biến như điện thoại và máy tính.
- Tương tác xã hội và kinh tế trực quan, nhân văn: Tăng cường trải nghiệm tương tác xã hội và giao dịch kinh tế theo cách trực quan, gần gũi và lấy người dùng làm trung tâm.
- Bảo mật và cá nhân hóa nhận dạng kỹ thuật số: Công nghệ blockchain và mã hóa sẽ hỗ trợ người dùng trong việc bảo mật và cá nhân hóa danh tính số, giúp họ di chuyển linh hoạt giữa các không gian ảo liên kết.
- Phi tập trung và mở rộng khả năng tiếp cận: Rào cản địa lý và kinh tế xã hội sẽ dần được thu hẹp, tạo điều kiện phát triển thương mại điện tử và mở rộng toàn cầu, đặc biệt với sự hỗ trợ của DeFi.
- Thị trường số toàn cầu mới: Xu hướng này sẽ thúc đẩy sự xuất hiện của các công việc công nghệ số, các công ty hoạt động hoàn toàn trong Metaverse, cũng như giúp doanh nghiệp truyền thống chuyển đổi số hiệu quả hơn.
>>> Xem thêm: Xu hướng công nghệ 2025
Tạm kết
Bài viết trên của VNPT AI đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin metaverse là gì và ứng dụng thực tiễn của công nghệ này. Metaverse đang dần trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống với sự phát triển của công nghệ thực tế ảo, AI và blockchain. Trong tương lai, Metaverse sẽ tạo ra trải nghiệm người dùng chân thực, cá nhân hóa và thúc đẩy quá trình toàn cầu hóa thị trường số.
