eKYC là gì? Lợi ích và vai trò của định danh điện tử trong đời sống

Trong thời đại số hóa, eKYC (Electronic Know Your Customer) đã trở thành một giải pháp đột phá, thay thế quy trình xác thực danh tính truyền thống. Không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, eKYC còn mang lại sự tiện lợi và an toàn vượt trội. Từ ngân hàng, tài chính đến các dịch vụ trực tuyến, công nghệ này đang thay đổi cách chúng ta tiếp cận và tương tác với khách hàng. Vậy eKYC là gì và những ứng dụng nổi bật của nó ra sao? Hãy cùng VNPT AI khám phá sâu hơn về công nghệ này trong bài viết sau đây!

eKYC là gì?

Thuật ngữ eKYC là viết tắt của Electronic Know Your Customer (Định danh điện tử) là giải pháp định danh và xác thực danh tính khách hàng từ xa thông qua các công nghệ kỹ thuật số, không cần sử dụng các loại giấy tờ cá nhân hay gặp mặt trực tiếp. eKYC được phát triển dựa trên công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với máy học (Machine Learning) để tự động hóa và tối ưu hóa quá trình xác minh, mang lại độ chính xác cao và bảo mật vượt trội.

Bên cạnh khái niệm về công nghệ eKYC, trong thời gian vừa qua, có rất nhiều người dùng thắc mắc về Tài khoản eKYC là gì? Đây là loại tài khoản được tạo qua quy trình định danh điện tử, giúp người dùng đăng ký và xác thực danh tính trực tuyến nhanh chóng. Hiện nay, tài khoản eKYC đang dần thay thế phương pháp KYC truyền thống, giúp các tổ chức tiết kiệm chi phí, cải thiện trải nghiệm người dùng và xử lý nhanh trong vài phút. Công nghệ này không chỉ phổ biến trong lĩnh vực tài chính mà còn mở rộng sang bảo hiểm, viễn thông, y tế và thương mại điện tử.

Hình thức định danh điện tử này đã nhận được sự chấp thuận từ các cơ quan quản lý tại nhiều quốc gia, tạo tiền đề cho một xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ. Các công nghệ bổ sung như nhận diện khuôn mặt, phân tích hành vi trực tuyến, và xác thực sinh trắc học đang ngày càng được tích hợp để đảm bảo rằng quy trình eKYC không chỉ nhanh mà còn an toàn, đáng tin cậy.

Lợi ích của công nghệ eKYC mang lại

Công nghệ eKYC cách mạng hóa quy trình xác minh danh tính, mang lại hiệu quả vượt trội với tốc độ xử lý nhanh, chi phí thấp và bảo mật tối ưu. eKYC không chỉ giúp các tổ chức và ngân hàng tối ưu hóa quy trình vận hành mà còn nâng cao chất lượng trải nghiệm dịch vụ cho khách hàng. Công nghệ này đang dần được coi là tiêu chuẩn mới trong việc xác thực danh tính trong kỷ nguyên số. Để hiểu rõ hơn về eKYC là gì? Cùng tìm hiểu những lợi ích, ứng dụng thực tiễn của công nghệ này: 

Lợi ích đối với các tổ chức, ngân hàng

• Tiết kiệm chi phí: Quy trình tự động hóa giúp giảm chi phí nhân lực và vận hành liên quan đến việc xử lý giấy tờ và gặp mặt trực tiếp.
• Tăng hiệu suất làm việc: Nhờ công nghệ eKYC, quá trình xác minh danh tính được thực hiện nhanh chóng, cho phép xử lý số lượng lớn khách hàng cùng lúc mà không làm giảm chất lượng.
• Mở rộng thị trường: Với khả năng thực hiện từ xa, các tổ chức, doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận và phục vụ khách hàng ở các khu vực xa xôi hoặc quốc tế, quy trình thực hiện không còn bị giới hạn bởi địa lý.
• Tăng cường bảo mật và tuân thủ: eKYC sử dụng công nghệ tiên tiến như nhận diện khuôn mặt, xác thực sinh trắc học, và mã hóa dữ liệu, giúp giảm nguy cơ gian lận và tuân thủ các quy định pháp luật về bảo mật thông tin. Đặc biệt công nghệ eKYC ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn khi giao dịch trực tuyến, tạo nên một môi trường tài chính lành mạnh. 
• Cải thiện trải nghiệm khách hàng: Quy trình nhanh chóng, không cần chờ đợi lâu hoặc làm việc trực tiếp với nhân viên, giúp tạo ấn tượng tốt cho khách hàng.

Lợi ích đối với khách hàng

• Tiện lợi và nhanh chóng: Khách hàng có thể hoàn tất các thủ tục như mở tài khoản ngân hàng, đăng ký thẻ tín dụng, hoặc sử dụng các dịch vụ tài chính chỉ trong vài phút, ngay tại nhà.
• Giảm phiền toái giấy tờ: Không cần mang theo các loại giấy tờ cá nhân, mọi thông tin được xác thực qua hình ảnh hoặc dữ liệu số.
• An toàn thông tin: Công nghệ eKYC bảo vệ dữ liệu cá nhân của khách hàng bằng các hệ thống mã hóa và bảo mật tiên tiến, giảm thiểu rủi ro rò rỉ thông tin.
• Khả năng truy cập dịch vụ tốt hơn: Khách hàng ở vùng sâu, vùng xa, hoặc những người không có điều kiện đến ngân hàng vẫn có thể tiếp cận dịch vụ thông qua các thiết bị kết nối Internet.
• Hỗ trợ linh hoạt: Quy trình định danh diễn ra mọi lúc, mọi nơi, không giới hạn thời gian hay địa điểm, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích nổi bật, nhưng nhược điểm của eKYC không thể bỏ qua. Một trong những hạn chế chính của giải pháp này là phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng công nghệ và dữ liệu, đòi hỏi doanh nghiệp đầu tư lớn vào hệ thống bảo mật và xử lý thông tin. Ngoài ra, nếu triển khai không đúng cách, eKYC có thể gặp rủi ro về bảo mật dữ liệu cá nhân hoặc sai sót trong nhận diện, ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm người dùng.

Các hình thức bảo mật của eKYC

eKYC áp dụng nhiều hình thức bảo mật tiên tiến để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho khách hàng trong quá trình xác minh danh tính và giao dịch. Một số phương pháp phổ biến bao gồm:

• Username và mật khẩu: Đây là hình thức cơ bản, phổ biến trong hầu hết các tài khoản ngân hàng. Khách hàng tạo một tài khoản với tên đăng nhập và mật khẩu riêng, đóng vai trò như lớp bảo vệ đầu tiên cho thông tin cá nhân.
• Sinh trắc học (Biometrics): Công nghệ nhận diện dấu vân tay và Face ID đang ngày càng được ưa chuộng nhờ tính tiện lợi và bảo mật cao. Những phương pháp này không chỉ nhanh chóng mà còn khó bị giả mạo, đảm bảo rằng chỉ có chủ tài khoản mới có thể truy cập.
• Mã xác thực OTP (One-Time Password): Đây là một trong những hình thức bảo mật hiện đại nhất, tạo ra mã xác thực chỉ sử dụng một lần và hết hạn sau một khoảng thời gian ngắn. OTP thường được gửi qua tin nhắn hoặc email, giúp ngăn chặn các hành vi truy cập trái phép.

Ngoài ra, eKYC còn tích hợp các công nghệ như mã hóa dữ liệu đầu cuối (End-to-End Encryption) để bảo vệ thông tin khỏi bị xâm phạm, và hệ thống cảnh báo rủi ro dựa trên AI, giúp phát hiện và ngăn chặn các giao dịch bất thường trong thời gian thực. Các lớp bảo mật đa dạng này không chỉ bảo vệ người dùng mà còn củng cố niềm tin vào các dịch vụ kỹ thuật số trong thời đại số hóa.

Các công nghệ được tích hợp trong eKYC

Bên cạnh khái niệm eKYC là gì, cũng có rất nhiều thắc mắc về những công nghệ con được tích hợp bên trong eKYC. Để tăng cường bảo mật và đơn giản hóa thủ tục xác minh trong các giao dịch trực tuyến, xác thực eKYC sử dụng công nghệ điện tử, bao gồm các phương pháp như nhận diện khuôn mặt, tài liệu cá nhân, hoặc sinh trắc học nhằm xác thực danh tính một cách chính xác và hiệu quả. Những công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình xác thực, đảm bảo tính bảo mật và cải thiện trải nghiệm người dùng. Dưới đây là các công nghệ chính trong eKYC:

• Công nghệ OCR: OCR cho phép chuyển đổi hình ảnh chứa văn bản thành dữ liệu chữ có thể chỉnh sửa. Trong eKYC, OCR được sử dụng để trích xuất thông tin từ các giấy tờ tùy thân như CMND, CCCD, hộ chiếu, giúp tự động hóa quá trình nhập liệu và giảm thiểu sai sót.
• Công nghệ Facematch: Facematch sử dụng thuật toán học sâu (Deep Learning) để so sánh khuôn mặt trên giấy tờ tùy thân với khuôn mặt thực của người dùng, đảm bảo tính chính xác trong việc xác minh danh tính.
• Công nghệ Liveness Detection: Liveness Detection xác định xem người dùng đang tương tác là người thật hay chỉ là hình ảnh hoặc video, ngăn chặn các hình thức giả mạo tinh vi.

• Fraud Detection: Công nghệ này phát hiện và ngăn chặn các hành vi gian lận trong quá trình xác thực, bảo vệ hệ thống khỏi các rủi ro liên quan đến lừa đảo.
• E-Signature: E-Signature cho phép người dùng ký các tài liệu và hợp đồng trực tuyến một cách hợp pháp và bảo mật, thuận tiện cho các giao dịch điện tử.
• Video Call: Trong một số trường hợp, video call được sử dụng để thực hiện phỏng vấn trực tiếp, bổ sung cho quá trình xác thực và đảm bảo tính chính xác của thông tin khách hàng.

Việc tích hợp các công nghệ trên trong giải pháp eKYC giúp các tổ chức tài chính, ngân hàng nâng cao hiệu quả xác thực, giảm thiểu rủi ro và cải thiện trải nghiệm khách hàng.

Quy trình eKYC diễn ra như thế nào?

Bên cạnh những đặc điểm cơ bản trên, cũng có rất nhiều người dùng tò mò về quá trình xác thực eKYC là gì và được diễn ra như thế nào để có thể đảm bảo độ chính xác, bảo mật cao như vậy? Về cơ bản, xác thực eKYC diễn ra qua 4 bước chính:

Bước 1: Cung cấp thông tin
Khách hàng sẽ cung cấp các thông tin cá nhân cơ bản như họ tên, ngày sinh, số điện thoại, và địa chỉ. Thông tin này giúp nhà cung cấp dịch vụ xác định và kiểm tra tính hợp lệ của khách hàng trước khi tiếp tục quy trình.

Bước 2: Xác minh giấy tờ tùy thân
Khách hàng cần chụp ảnh các giấy tờ tùy thân như CMND/CCCD hoặc hộ chiếu. Công nghệ OCR (Optical Character Recognition) sẽ giúp nhận dạng và trích xuất thông tin từ hình ảnh giấy tờ, đảm bảo tính chính xác và nhanh chóng trong việc đối chiếu thông tin.

Bước 3: Xác thực khuôn mặt
Trong bước này, khách hàng sẽ phải chụp ảnh khuôn mặt hoặc quay video trực tiếp. Công nghệ Liveness Detection, cùng với nhận diện khuôn mặt, sẽ so sánh khuôn mặt thực tế với hình ảnh trên giấy tờ tùy thân để xác nhận tính chính xác và tránh gian lận. Công nghệ này giúp phát hiện và loại bỏ việc sử dụng ảnh giả hoặc video để giả mạo danh tính.

Bước 4: Kết quả xác minh
Sau khi hoàn thành các bước trên, hệ thống sẽ tổng hợp và đánh giá kết quả xác minh. Nếu tất cả thông tin và hình ảnh khớp với dữ liệu đã cung cấp, khách hàng sẽ được chấp nhận sử dụng dịch vụ. Ngược lại, nếu có sự bất thường hoặc sai lệch, khách hàng có thể được yêu cầu thực hiện lại các bước để đảm bảo tính chính xác và an toàn.

Nhờ vào sự kết hợp giữa các công nghệ tiên tiến như OCR, Liveness Detection, và nhận diện khuôn mặt, quy trình eKYC không chỉ đảm bảo tính chính xác mà còn mang đến sự tiện lợi và bảo mật cao cho khách hàng trong các giao dịch trực tuyến.

Giải pháp định danh điện tử VNPT eKYC

VNPT eKYC là giải pháp định danh và xác thực điện tử hàng đầu tại Việt Nam, được thiết kế nhằm nâng cao tính an toàn, bảo mật và hiệu quả trong các giao dịch trực tuyến. Với công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) hiện đại, VNPT eKYC cung cấp khả năng nhận diện, so sánh khuôn mặt và trích xuất thông tin từ giấy tờ tùy thân với độ chính xác vượt trội, đạt 99,99%. Giải pháp này đã giúp các tổ chức, doanh nghiệp phát hiện nhanh chóng các trường hợp giả mạo, từ đó giảm thiểu rủi ro và tăng tỷ lệ chuyển đổi khách hàng.

Công nghệ vượt trội của VNPT eKYC

VNPT eKYC tự hào sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất hiện nay:

• Nhận diện ký tự quang học (OCR): Tự động quét và trích xuất thông tin từ giấy tờ tùy thân như căn cước công dân (CCCD), hộ chiếu và bằng lái xe với độ chính xác cao (tên: 98,55%; ngày sinh: 99,66%).
• Kiểm tra thực thể sống (Liveness Check): Công nghệ này giúp phát hiện và ngăn chặn mọi hình thức giả mạo như ảnh in, video giả, hoặc mặt nạ. Đặc biệt, công nghệ đã được chứng nhận bởi tổ chức quốc tế iBeta (FIDO Alliance) theo tiêu chuẩn ISO 30107-3.
• Xác thực CCCD gắn chip: Bảo đảm đối chiếu 100% dữ liệu với cơ sở dữ liệu dân cư của Bộ Công an, giảm thiểu hoàn toàn nguy cơ giả mạo thông tin.
• Phân tích và kiểm tra giấy tờ: Tự động phát hiện các bất thường hoặc dấu hiệu giả mạo trên giấy tờ, giúp tối ưu quy trình xác thực và đảm bảo tính chính xác.

Thành tựu và giải thưởng

Với những tính năng vượt trội đó, VNPT eKYC không chỉ nổi bật tại Việt Nam mà còn được công nhận trên toàn cầu với những giải thưởng quốc tế uy tín. Nổi bật như:

• Công nghệ VNPT FaceID vinh dự nằm trong top 10 thế giới theo xếp hạng của Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Mỹ (NIST) ở hạng mục KiOSK - FRVT 1:N.
• Chứng nhận ISO 30107-3 Presentation Attack Detection (PAD) được đánh giá bởi iBeta (FIDO Alliance) - Tổ chức duy nhất được NIST công nhận tiêu chí đánh giá cho công nghệ phát hiện giả mạo khuôn mặt, một bảo chứng quan trọng cho năng lực công nghệ và độ tin cậy của VNPT eKYC.

Ứng dụng thực tế

VNPT eKYC là nền tảng AI định danh và xác thực điện tử tiên phong tại Việt Nam, với khả năng xử lý hơn 1 tỷ lượt yêu cầu thành công. Giải pháp đã được triển khai rộng khắp trên toàn quốc, đồng hành cùng hơn 100 đối tác lớn thuộc các lĩnh vực ngân hàng, tài chính, viễn thông, chứng khoán, và logistics, mang lại hiệu quả cao và sự tin cậy cho khách hàng:

• Ngân hàng và tài chính: Giải pháp đã giúp rút ngắn thời gian mở tài khoản từ 15-20 phút xuống còn 1,5-2 phút, hỗ trợ các ngân hàng lớn như Vietcombank, TPBank, MB Bank nâng cao năng suất và trải nghiệm khách hàng.
• Viễn thông: VNPT eKYC đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế sim rác, đảm bảo đăng ký thông tin thuê bao chính chủ, giúp nhà mạng nâng cao hiệu quả quản lý.
• Chữ ký số: Tích hợp VNPT eKYC trong VNPT SmartCA, khách hàng có thể đăng ký, kích hoạt chứng thư số và thực hiện giao dịch hoàn toàn trực tuyến với độ bảo mật cao.
• Thanh toán trực tuyến: VNPT eKYC đáp ứng các yêu cầu xác thực khuôn mặt cho giao dịch trên 10 triệu đồng, đảm bảo tính an toàn và hạn chế tối đa rủi ro giả mạo.

Với hơn 6 triệu trường hợp giả mạo giấy tờ và 16 triệu trường hợp giả mạo khuôn mặt đã được phát hiện, VNPT eKYC khẳng định vị thế là một trong những giải pháp định danh điện tử tiên tiến và hiệu quả nhất, góp phần bảo vệ an ninh thông tin số tại Việt Nam.

Kết luận:

Với những thông tin trên VNPT AI đã giải đáp chi tiết công nghệ eKYC là gì cũng như những ứng dụng của công nghệ này. Có thể thấy rằng eKYC (Electronic Know Your Customer) đang trở thành một giải pháp quan trọng trong kỷ nguyên số hóa. Công nghệ này không chỉ giúp đơn giản hóa quy trình định danh khách hàng mà còn đảm bảo tính chính xác, bảo mật và tiết kiệm thời gian cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp. Bằng giải pháp này, các tổ chức tài chính, ngân hàng, bảo hiểm hay thậm chí các ngành thương mại điện tử đều có thể nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm thiểu rủi ro và mang lại trải nghiệm người dùng vượt trội.