MC ảo: Bước đột phá của công nghệ AI trong lĩnh vực truyền thông

Bằng cách ứng dụng MC ảo, nhiều doanh nghiệp và đơn vị truyền thông đã thành công trong việc tối ưu hóa chi phí và rút ngắn quy trình sản xuất, từ đó nâng cao hiệu quả tiếp cận công chúng. Vậy MC ảo là gì? Đâu là ưu điểm và hạn chế của công nghệ này? Hãy cùng VNPT AI khám phá chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.

MC ảo là gì?

MC ảo (Virtual MC) là nhân vật dẫn chương trình được tạo ra bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và đồ họa máy tính. MC ảo có thể xuất hiện dưới dạng hình ảnh 3D, nhân vật hoạt hình hoặc dưới dạng giọng nói tổng hợp. 

MC ảo có khả năng mô phỏng giọng nói, phong cách dẫn và cử chỉ của người dẫn chương trình chuyên nghiệp, giúp thay thế MC thật trong nhiều tình huống, giúp tiết kiệm chi phí thuê nhân sự.

Công nghệ tạo ra MC ảo

MC ảo là sản phẩm tích hợp của nhiều công nghệ tiên tiến, gồm ba trụ cột chính sau:

Trí tuệ nhân tạo (AI) - Bộ não của MC ảo

AI là thành phần cốt lõi giúp MC ảo có khả năng tư duy, đối thoại và phản ứng linh hoạt tương tự  người thật. Trong đó, các công nghệ cốt lõi được sử dụng gồm có:

• Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP): Cho phép MC hiểu ngôn ngữ con người và đưa ra phản hồi phù hợp, tạo cảm giác dẫn dắt mượt mà, gần gũi.
• Học máy (Machine Learning): Giúp MC học hỏi từ dữ liệu, thích nghi tốt với các kịch bản chương trình và phong cách dẫn khác nhau.
• AI tạo sinh (Generative AI): Cung cấp khả năng tạo nội dung mới từ những dữ liệu đã được huấn luyện, cho phép MC không bị giới hạn trong kịch bản cố định, từ đó tạo nên phong cách dẫn tự nhiên và mang dấu ấn riêng. 

Đồ họa máy tính - Xây dựng gương mặt và hình thể của MC ảo

Đồ họa quyết định ngoại hình và chuyển động của MC ảo, mang lại cảm giác chân thực trong từng khung hình. Các yếu tố đồ họa thường được sử dụng gồm có:

• Thiết kế avatar 2D/3D: Là bước nền để xây dựng giao diện nhân vật với ngoại hình linh hoạt: dạng 2D đơn giản hoặc 3D với độ chân thực và có chiều sâu hơn. 
• Motion Capture & Animation: Ghi lại và tái tạo cử chỉ, biểu cảm giúp MC có biểu cảm và chuyển động như người thật.
• Real-time Rendering: Hỗ trợ hiển thị hình ảnh đồ họa mượt mà trong thời gian thực hoặc có độ trễ tối thiểu, phục vụ nhu cầu dẫn chương trình trực tiếp hoặc sản xuất video nhanh chóng.

Công nghệ giọng nói - Yếu tố tạo cảm xúc

Giọng nói là “linh hồn” của MC ảo, tác động trực tiếp đến khả năng truyền tải thông điệp và biểu đạt cảm xúc. Trong đó, có 2 công nghệ chính được áp dụng, bao gồm:

• Text-to-Speech (TTS): Chuyển văn bản thành lời nói, tạo nên những MC ảo AI có chất giọng cuốn hút, ngữ điệu tự nhiên, dễ nghe.
• Speech-to-Text (STT): Hỗ trợ MC nhận diện giọng nói người dùng, từ đó đưa ra những phản hồi, tương tác linh hoạt, tạo ra một cuộc trò chuyện tự nhiên và liền mạch.

Lợi ích và hạn chế của MC ảo

MC ảo ngày càng được ưa chuộng nhờ khả năng tự động hóa linh hoạt và chi phí sản xuất thấp. Tuy nhiên, bên cạnh nhiều lợi ích rõ rệt, công nghệ này vẫn tồn tại không ít hạn chế cần lưu ý trong quá trình triển khai.

Lợi ích của MC ảo

• Tiết kiệm chi phí và thời gian: Sử dụng MC ảo giúp loại bỏ nhiều chi phí cố định như lương nhân viên, trang phục, trường quay, thu âm,... Đồng thời công nghệ này cũng hỗ trợ nhiều công đoạn sản xuất, rút ngắn thời gian hoàn thành các chương trình.
• Hoạt động liên tục 24/7, không giới hạn sức khỏe: MC ảo AI có thể “làm việc” không ngừng nghỉ, không bị ràng buộc bởi các điều kiện như thời tiết, sức khỏe MC,...
• Linh hoạt về ngoại hình, giọng nói và ngôn ngữ: MC ảo có thể tùy chỉnh nói nhiều ngôn ngữ, tùy chỉnh kiểu tóc, trang phục, phong cách đến giọng đọc, đáp ứng nhu cầu phục vụ đa dạng đối tượng người xem.
• Tăng khả năng tương tác với khán giả, khách hàng: MC ảo AI có thể tự động tương tác theo kịch bản định sẵn, trả lời câu hỏi tức thì hoặc cá nhân hóa nội dung tùy theo đối tượng khán giả, qua đó giúp nâng cao trải nghiệm người dùng trong môi trường số.
• Giữ gìn hình ảnh và giọng đọc của người thật: Với sự trợ giúp của các công nghệ deepfake và tổng hợp giọng nói, MC ảo có thể được thiết kế dựa trên hình mẫu người thật. Nhờ vậy, giúp lưu giữ hình ảnh thương hiệu cá nhân, đồng thời tạo ra nguồn thu nhập thụ động cho chính họ.

Hạn chế của MC ảo

• Thiếu sự chân thật và cảm xúc tự nhiên: Dù được cập nhật liên tục các công nghệ tiên tiến, MC ảo vẫn chưa thể đạt được những kỳ vọng về giọng đọc, biểu cảm và cảm xúc như con người thật.
• Khả năng xử lý tình huống phức tạp hoặc các sự cố bất ngờ: MC ảo AI hoạt động theo kịch bản và các dữ liệu được lập trình sẵn. Vì vậy, khi gặp sự cố ngoài dự kiến hoặc cần phản ứng nhanh, đặc biệt trong các chương trình trực tiếp, MC này khó có thể ứng biến kịp thời.
• Biểu cảm còn đơn điệu, giới hạn tùy chỉnh hình ảnh: Việc mô phỏng cử chỉ, dáng điệu hoặc tương tác vật lý chân thực vẫn là thách thức đối với lĩnh vực MC ảo. Đặc biệt, nếu muốn thiết kế MC ảo độc đáo theo phong cách riêng, chi phí thường rất cao và đòi hỏi trình độ kỹ thuật tốt, tỉ mỉ trong từng công đoạn.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn: Việc phát triển một MC ảo chất lượng ban đầu yêu cầu một khoản đầu tư đáng kể vào công nghệ AI, đồ họa và hạ tầng kỹ thuật.
• Rủi ro đạo đức, bản quyền và lạm dụng hình ảnh: Nếu hình ảnh hoặc giọng nói người thật bị sao chép trái phép, dễ dẫn đến các sai phạm về bản quyền. Ngoài ra, việc tạo MC ảo AI lan truyền thông tin giả hoặc mang nội dung không phù hợp cũng tiềm ẩn nhiều hệ lụy xã hội nguy hại, cần kiểm soát chặt chẽ.

Các dạng MC ảo

MC ảo hiện nay được phát triển đa dạng theo nhiều hình thức khác nhau, phân loại theo các dạng chính sau:

Theo phương diện hình ảnh:

• MC ảo 2D: Là các nhân vật hoạt hình, anime hoặc đồ họa phẳng 2 chiều với vẻ ngoài cách điệu, hình ảnh thân thiện và dễ thương. MC ảo dạng này thường được ứng dụng nhiều trong các video thiếu nhi hoặc livestream Vtuber, nổi bật nhờ chi phí thấp, dễ tùy biến phong cách.
• MC ảo 3D: Được xây dựng bằng công nghệ đồ họa 3D với ngoại hình chân thực như người kỹ thuật số (digital human) hoặc người ảnh hưởng ảo (virtual influencer), nổi bật với biểu cảm tự nhiên và khả năng dẫn dắt thu hút người xem. MC ảo 3D thường được ứng dụng nhiều trong các bản tin truyền hình, phim quảng cáo, trải nghiệm thực tế ảo/tăng cường (VR/AR),…

Theo phương diện âm thanh:

MC ảo không có hình ảnh đại diện, tương tác chủ yếu qua giọng nói, thường xuất hiện trong các chương trình podcast, trợ lý ảo trên website hoặc hệ thống tổng đài AI.

Theo khả năng tự động:

• MC ảo dựa trên kịch bản: Toàn bộ lời thoại, hành động, biểu cảm của MC đều được lập trình sẵn, hoặc được điều khiển thủ công theo kịch bản đã được định trước, không có khả năng ứng biến. Loại MC ảo này phù hợp cho các chương trình ghi hình trước, có quy trình kiểm soát nội dung chặt chẽ.
• MC ảo có khả năng tương tác bán tự động: Dạng MC ảo phổ biến hiện nay, được xây dựng trên kịch bản có sẵn và có khả năng ứng biến thông minh ở mức độ nhất định. Loại MC ảo này được tích hợp với kho phản hồi mẫu và có thể chuyển tiếp sang người thật khi gặp câu hỏi phức tạp, cần ứng biến. MC ảo có khả năng tương tác bán tự động đang được ứng dụng rộng rãi trong các livestream, hỏi đáp trực tiếp, hỗ trợ khách hàng,.…

Các phần mềm tạo MC ảo chất lượng hiện nay

Dưới đây là tổng hợp  một số nền tảng nổi bật hỗ trợ tạo MC ảo miễn phí hoặc trả phí mà bạn có thể tham khảo:

Synthesia

Synthesia được sáng lập năm 2017 bởi nhóm chuyên gia AI đến từ UCL, Stanford, TUM và Cambridge. Công cụ cho phép tạo MC ảo bằng cách chọn gương mặt và nhập nội dung không cần tới máy quay hay micro, đồng thời cung cấp giọng nói tự nhiên, chân thực.

Tính năng nổi bật của công cụ này gồm: nhân bản giọng nói, thêm cử chỉ tay, đa ngôn ngữ. Synthesia là công cụ mất phí với 3 gói dịch vụ: Starter, Creator và Enterprise, phù hợp với nhu cầu sử dụng của cả cá nhân và doanh nghiệp.

HeyGen

HeyGen được phát triển bởi hai nhà sáng lập người Việt từ năm 2021 và chính thức ra mắt thị trường vào năm 2023. Công cụ nổi bật nhờ template đa dạng, khả năng biểu cảm tốt, chuyển động mượt mà và khả năng đồng bộ khẩu hình chuẩn xác. Công cụ này phù hợp cho các video marketing, đào tạo nội bộ và truyền thông nội bộ doanh nghiệp.

ElevenLabs

ElevenLabs không trực tiếp tạo hình ảnh MC ảo nhưng là công cụ hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp giọng nói chất lượng cao, chuyển đổi văn bản thành lời nói sống động (TTS) và nhân bản giọng nói (Voice Cloning) sử dụng AI. Công cụ này giúp tạo giọng nói siêu chân thực, cảm xúc tự nhiên, nhân bản giọng nói từ mẫu thật và có thể tích hợp dễ dàng vào các phần mềm tạo MC ảo khác như HeyGen, D-ID,....

Để sử dụng ElevenLabs người dùng phải trả phí theo yêu cầu của nền tảng. Tuy nhiên công cụ này cũng có một gói miễn phí giới hạn (free tier), cho phép người dùng mới có thể trải nghiệm các tính năng cơ bản và tạo ra một lượng âm thanh nhất định trước khi quyết định nâng cấp.

Hedra

Hedra tập trung nhiều hơn vào công đoạn thiết kế thay vì tạo MC ảo hoàn chỉnh. Công cụ này thường được dùng trong các dự án phức tạp như game, trình diễn ảo, phục vụ ở công đoạn tạo hình ảnh 3D và môi trường ảo, hoặc hỗ trợ các tác vụ khác liên quan đến đồ họa 3D.

AiClip

AiClip hướng đến tối ưu hóa quá trình dựng video MC ảo từ văn bản hoặc hình ảnh. Chỉ cần chọn mẫu template MC ảo bạn muốn, nhập nội dung, bạn đã có thể có một sản phẩm MC ảo hoàn chỉnh. Công cụ này đặc biệt phù hợp cho sản xuất clip ngắn, lặp đi lặp lại, giúp đơn giản hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu chi phí đầu tư.

Ứng dụng thực tiễn của MC ảo

MC ảo được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực quan trọng như:

Trong livestream và sự kiện trực tuyến

MC ảo đang dần trở thành giải pháp thay thế cho người dẫn chương trình truyền thống trong các sự kiện online. Khả năng tương tác liên tục, không mệt mỏi giúp MC ảo giữ chân người xem hiệu quả, đồng thời tối ưu chi phí tổ chức.

Ví dụ: Một số thương hiệu tại Việt Nam bắt đầu ứng dụng MC ảo trong livestream bán hàng trên TikTok Shop, Facebook Live,.... Tại Nhật Bản, những MC ảo livestream - Vtuber như Kizuna AI, Gawr Gura rất nổi tiếng với hàng triệu người theo dõi.

Trong quảng cáo, bán hàng và giáo dục

MC ảo không chỉ giới hạn ở truyền thông mà còn mở rộng sang các lĩnh vực thương mại và đào tạo, mang lại trải nghiệm mới mẻ và cá nhân hóa hơn. Trong đó, hình ảnh các KOL ảo được phát triển để quảng bá nhãn hàng, hoặc MC ảo trong vai trò giáo viên hoặc trợ giảng trên các nền tảng học trực tuyến.

Ví dụ: Lil Miquela hợp tác với Calvin Klein, Prada xây dựng KOL ảo để quảng bá thương hiệu, gia tăng tính nhận diện. 

Trong truyền hình và bản tin tự động

MC ảo AI được sử dụng nhiều trong quy trình sản xuất bản tin, đặc biệt trong các chương trình có tính lặp lại cao như thời sự, bản tin 24/7,.... Qua đó, giúp tiết kiệm nhân lực và duy trì tần suất phát sóng liên tục.

Ví dụ: Tân Hoa xã - hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc hợp tác với công ty cung cấp công cụ tìm kiếm Sogou cho ra mắt MC ảo với khả năng làm việc hiệu quả, có cử chỉ và giọng nói được phát triển trên trên nền trí tuệ nhân tạo AI.

Xu hướng và tương lai của MC ảo

Trong tương lai, với sự phát triển của AI và các công nghệ liên quan, MC ảo sẽ dần hoàn thiện, chân thực và thông minh hơn:

• Gia tăng tính tương tác: Trong tương lai, MC ảo sẽ không bị lệ thuộc hoàn toàn vào các kịch bản có sẵn, mà còn có thể tương tác trực tiếp với khán giả trong thời gian thực, thậm chí tham gia vào các cuộc thảo luận mang tính chuyên sâu.
• Trải nghiệm đa giác quan: Thông qua các công nghệ hiện đại như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), MC ảo sẽ mang đến những trải nghiệm chân thực và sống động hơn. Khán giả có thể trực tiếp tham dự vào các sự kiện ảo, nơi MC ảo sẽ dẫn dắt các chủ đề, câu chuyện, mang lại cảm giác như thật.
• Khả năng thích ứng tức thì: Nhờ sự hỗ trợ của công nghệ AI tạo sinh (Generative AI), người dẫn chương trình ảo sẽ có thể tự tạo kịch bản và điều chỉnh giọng điệu, cách biểu đạt theo thời gian thực, bám sát ngữ cảnh và cảm xúc của người nghe.

>>> Đọc thêm: Biên tập viên ảo là gì? Vai trò của biên tập viên ảo trong ngành báo chí

Tạm kết

MC ảo không chỉ là xu hướng mà còn là giải pháp tối ưu trong thời đại số. Với khả năng hoạt động liên tục, MC ảo đang mở ra hướng đi mới cho doanh nghiệp và nhà sản xuất nội dung. Việc ứng dụng công nghệ này sớm sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất làm việc tối đa, đẩy nhanh tốc độ sản xuất tin bài theo dòng sự kiện. Mặt khác, đây cũng là giải pháp ưu việt giúp tối ưu hoá chi phí sản xuất, cho hiệu quả truyền tải tốt mà không bị lệ thuộc quá nhiều vào sức khoẻ MC người thật.